Hội chứng Ganser là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

Hội chứng Ganser (Ganser syndrome) được xem là một bệnh lý tâm thần vì nó liên quan đến những rối loạn cảm xúc nghiêm trọng. Người mắc hội chứng này hành động một cách có chủ ý như họ đang mắc các bệnh về thể chất hay tinh thần nào đó trong khi họ không thực sự mắc bệnh. Bạn đã biết gì về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị Ganser syndrome?

Hội chứng Ganser là gì?

Hội chứng Ganser còn gọi là rối loạn tâm thần trong tù vì nó được phát hiện lần đầu tiên trong bối cảnh nhà tù. Đây là một loại rối loạn giả tạo - một bệnh lý về tâm thần xảy ra khi người bệnh cố tình hành động một cách có chủ ý, có ý thức nhưng giả vờ mắc bệnh trong khi họ không thực sự bị bệnh. Người mắc hội chứng này có những hành vi tương tự những người mắc bệnh tâm thần, điển hình như bệnh tâm thần phân liệt.

Điều thôi thúc những người mắc hội chứng này có những hành động như một người mắc bệnh tâm thần là:

• Họ có nhu cầu muốn được coi là một người ốm yếu, bị thương hay một bệnh nhân nhưng không phải để đạt được một mục đích rõ ràng nào đó như mục đích tài chính,…
• Họ sẵn sàng trải qua các hoạt động nguy hiểm hay gây đau đớn để có được sự quan tâm đặc biệt hay sự đồng cảm của những người xung quanh.

Về mặt cơ chế, rối loạn giả tạo này được coi là một bệnh tâm thần vì nó liên quan đến rối loạn cảm xúc nghiêm trọng. Ganser đến nay vẫn là một hội chứng rất hiếm gặp, nam giới mắc bệnh nhiều hơn nữ giới. Hội chứng phổ biến nhất ở tuổi thiếu niên hoặc người trong giai đoạn trưởng thành.

Nguyên nhân gây ra hội chứng Ganser

Theo các bác sĩ tâm thần, những nguyên nhân thường gặp dẫn đến hội chứng này gồm:

• Người bệnh có những phản ứng cực đoan với stress, sự căng thẳng, mệt mỏi.
• Người bệnh muốn né tránh các tình huống khó chịu hoặc từ chối trách nhiệm trước một hành vi sai trái hay sự việc nào đó.
• Nhiều người bệnh mắc hội chứng này do những chấn thương ở vùng đầu, sau khi bị đột quỵ hay nghiện rượu cũng là một nguyên nhân.
• Hầu hết bệnh nhân mắc hội chứng Ganser cũng mắc bệnh đa nhân cách hay rối loạn nhân cách. Họ có thể gặp rối loạn nhân cách theo kiểu khó giao tiếp (hành vi hung hăng, vô trách nhiệm, không tuân thủ quy tắc) hoặc rối loạn nhân cách đóng kịch.

Ngoài những nguyên nhân trên, các đối tượng có nguy cơ mắc hội chứng này cao hơn những người khác gồm: Người có nhiều áp lực trong cuộc sống gia đình, mối quan hệ tình cảm, công việc, người nghiện rượu bia, người bị chấn thương ở đầu hay bị đột quỵ.

Hội chứng Ganser biểu hiện như thế nào?

Chúng ta có thể quan sát và nhận thấy người mắc hội chứng Ganser hay có các hành vi khó hiểu giống như một người đang mắc bệnh tâm thần. Cụ thể là:

• Các hành vi kỳ lạ có thể xuất hiện trong các cơn ngắn chứ không diễn ra liên tục. Trong các cơn bệnh, bệnh nhân cũng sẽ bị mất trí nhớ những sự kiện đã xảy ra.
• Người bệnh cũng có thể mất khả năng di chuyển một phần cơ thể nào đó. Tình trạng này còn gọi là “tê liệt hysteria”.
• Bệnh nhân có những ảo giác như nghe thấy tiếng người nói không có thật.
• Những người xung quanh có thể quan sát thấy người bệnh hay nói những điều ngớ ngẩn và hay bối rối. Họ cũng hay nói những chuyện trong quá khứ.
• Khi được hỏi những câu đơn giản, họ trả lời một cách vô nghĩa.
• Nếu để ý sẽ thấy có những lúc người bệnh hành động một cách vô lý, ví dụ cố đeo tất lên tay hay đội quần lên đầu,…
• Người mắc hội chứng Ganser ở giai đoạn cấp tính cũng có thể bị mất phản ứng với kích thích nhiệt, kích thích cơ.
• Người bệnh bị mất phương hướng không gian, có nhận thức sai lệch về thực tế. Khi bị bệnh nặng, họ chỉ tập trung vào vấn đề và cảm xúc của mình, không cần quan tâm đến thế giới xung quanh.
• Bệnh nhân cũng có thể rơi vào trạng thái giống như động kinh một cách định kỳ.

Chẩn đoán và điều trị hội chứng Ganser

Người mắc hội chứng này sẽ không bao giờ thừa nhận bản thân mình mắc các triệu chứng giả mạo nên việc chẩn đoán Ganser khá khó khăn. Thông thường, hội chứng Ganser sẽ được chẩn đoán khi bác sĩ loại trừ các tình trạng có thể gây triệu chứng bệnh tương tự. Bác sĩ cũng có thể loại trừ các bệnh lý về não khác bằng chụp X quang đầu, chụp cắt lớp CT hay chụp cộng hưởng từ MRI.

Không thể dự đoán được khi nào hội chứng Ganser tự biến mất. Các triệu chứng giả của hội chứng này không chỉ là cách người bệnh phản ứng với căng thẳng mà còn cho biết khả năng đối mặt với căng thẳng. Việc điều trị cho người mắc Ganser cần tuân theo nguyên tắc:

• Trong điều trị cho người bệnh, mục tiêu được xác định là đảm bảo để bệnh nhân không tự làm hại cho bản thân hay làm hại người xung quanh. Nếu thấy người bệnh có các triệu chứng cực đoan, có tiềm ẩn nguy hiểm, gia đình nên đưa bệnh nhân vào viện.
• Người bệnh cũng cần được loại bỏ chấn thương tâm lý ban đầu và cần được củng cố niềm tin rằng họ sẽ được giúp đỡ. Liệu pháp tâm lý hỗ trợ sẽ giúp ổn định tâm lý người bệnh, giảm ảnh hưởng của căng thẳng gây ra.
• Người bệnh có thể được chỉ định sử dụng Aminazin chữa tâm thần phân liệt hay các loại thuốc khác để điều trị trầm cảm, rối loạn tâm thần hay các triệu chứng thần kinh.
• Các loại vitamin cũng rất hữu ích trong việc giảm quá trình oxy hóa lên các tế bào thần kinh và tốt cho hoạt động của hệ thần kinh.
• Để loại bỏ mệt mỏi và căng thẳng, người bệnh có thể cần sự hỗ trợ của vật lý trị liệu.

Phòng ngừa hội chứng Ganser

Hội chứng Ganser có thể phòng ngừa được không? Đây là một dạng bệnh lý tâm thần nên để phòng ngừa bệnh, chúng ta cần giữ tinh thần vui vẻ, thoải mái, tích cực. Bất cứ ai trong chúng ta cũng nên tránh xa lối sống thu mình, không giao tiếp. Các hoạt động thể chất tích cực có lợi cho cả sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Không nên uống nhiều rượu bia hay sử dụng chất kích thích để tránh làm tổn hại hệ thống thần kinh. Ngoài ra, tránh những tình huống căng thẳng, tránh xung đột cũng là liều thuốc tự nhiên với sức khỏe tinh thần.

Những người có tiền sử mắc các vấn đề liên quan đến thần kinh hay tâm thần như trầm cảm, cần được kiểm tra định kỳ hoặc điều trị dự phòng. Duy trì một chế độ sinh hoạt khoa học, ăn uống hợp lý, nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc quá sức cũng sẽ giúp chúng ta giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tâm thần.

Xem thêm: 

• Hội chứng Aarskog-Scott là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị
• Hội chứng Stickler là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị