Giảm tiểu cầu miễn dịch có điều trị khỏi được không?

Giảm tiểu cầu miễn dịch (ITP) là bệnh lý gì?

Tiểu cầu là những tế bào máu nhỏ được tạo ra trong tủy xương. Khi bạn bị thương, các tiểu cầu dính lại với nhau tạo thành một nút bịt kín vết thương. Nút bịt kín vết thương này được gọi là cục máu đông. Khi bạn có số lượng tiểu cầu thấp, điều này sẽ làm rối loạn chức năng đông máu của cơ thể. Khi đó người bệnh sẽ gặp tình trạng liên quan đến chảy máu.

Giảm tiểu cầu miễn dịch (Immune thrombocytopenia – ITP), còn được gọi là ban xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch hoặc vô căn. Là một rối loạn máu mà trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể xuất hiện những kháng thể tự chống lại kháng nguyên cấu trúc tiểu cầu của cơ thể. Những kháng thể kháng tiểu cầu này dẫn đến tăng sự phá hủy tiểu cầu ở lá lách, đồng thời ức chế sản xuất và giải phóng tiểu cầu từ megakaryocytes. Trong ITP, máu của bạn không đông như bình thường vì bạn có số lượng tiểu cầu thấp.

Bệnh giảm tiểu cầu miễn dịch có thể gặp ở trẻ em và người lớn. Bệnh được phân làm 2 loại chính, bao gồm:

• Giảm tiểu cầu miễn dịch nguyên phát: Đây là bệnh xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể tự tấn công các tế bào tiểu cầu. Khoảng 80% tất cả các trường hợp bệnh là nguyên phát hay gọi tình trạng này là bệnh tự miễn.
• Giảm tiểu cầu miễn dịch thứ cấp: Điều này xảy ra nếu cơ thể mắc các bệnh tiềm ẩn như nhiễm trùng mạn tính, ung thư máu hoặc rối loạn tự miễn dịch ảnh hưởng đến mức tiểu cầu.

Ngoài ra ITP còn được phân chia dựa theo thời gian diễn tiến của bệnh, bao gồm:

• Giảm tiểu cầu miễn dịch miễn dịch cấp tính: Khi tiểu cầu trở về bình thường (>150.000/mm³) tròn 3 tháng, không tái phát.
• Giảm tiểu cầu miễn dịch dai dẳng: Không đạt được lùi bệnh hoặc không giữ được bệnh ổn định sau khi ngừng điều trị, sau khi chẩn đoán 3 - 12 tháng.
• Giảm tiểu cầu miễn dịch mạn tính: Giảm tiểu cầu kéo dài > 12 tháng.

Những dấu hiệu và triệu chứng ở người mắc bệnh giảm tiểu cầu miễn dịch (ITP)

Chức năng của tiểu cầu giúp cầm máu nên các triệu chứng của ITP có liên quan đến tình trạng chảy máu nhiều hơn. Tuy nhiên, mỗi người bệnh có thể gặp các triệu chứng khác nhau. Các triệu chứng có thể bao gồm:

• Xuất huyết dưới da: Thường gặp nhất và thường xuất hiện tự nhiên, nhiều hình thái xuất huyết khác nhau (dạng chấm, dạng nốt, dạng mảng hoặc đám xuất huyết), ở mọi lứa tuổi. Màu sắc xuất huyết có thể thay đổi theo thời gian: Đỏ, tím, xanh, vàng và sau đó mất đi không để lại dấu vết.
• Xuất huyết niêm mạc: Chảy máu mắt, chảy máu mũi, chảy máu răng,...
• Xuất huyết đường niệu: Đi tiểu ra máu.
• Xuất huyết nội tạng: Có thể sẽ xuất huyết ở nhiều cơ quan khác nhau như: Xuất huyết tiêu hóa (nôn ra máu, đi cầu phân đen,...); xuất huyết tử cung (kinh nguyệt kéo dài), xuất huyết các cơ sâu và tổ chức dưới da gây ra các khối máu tụ; xuất huyết não, màng não (hiếm gặp và diễn tiến nặng).

Các triệu chứng của ITP có thể giống như các vấn đề y tế khác. Luôn luôn tham khảo ý kiến ​​nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn để được chẩn đoán.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh giảm tiểu cầu miễn dịch

Những người mắc bệnh giảm tiểu cầu miễn dịch có thể gặp các biến chứng nguy hiểm như:

• Chảy máu từ mũi và nướu;
• Chảy máu kinh nguyệt kéo dài hơn 7 ngày được gọi là rong kinh;
• Chảy máu trong não hoặc hệ thống tiêu hóa;
• Các cục máu đông, có thể làm chặn lưu lượng máu đến các chi và các cơ quan của người bệnh;
• Ung thư tủy xương hoặc ung thư máu;
• Suy tủy xương;
• Đau tim hoặc giảm lưu lượng máu đến tim;
• Biến chứng khi mang thai: Có nguy cơ chảy máu nhiều hơn khi sinh. ITP thường không ảnh hưởng đến thai nhi, nhưng trẻ em khi sinh ra nên được kiểm tra số lượng tiểu cầu ngay sau sinh.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nên đến gặp bác sĩ khi:

• Khi nào bạn có triệu chứng bất thường xuất hiện gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Nếu bạn đã được phát hiện mắc bệnh giảm tiểu cầu miễn dịch và đang được theo dõi định kỳ nhưng cơ thể bắt đầu có triệu chứng mới xuất hiện.
• Các triệu chứng của bệnh trở nên xấu hơn.
• Các triệu chứng ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Việc chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ diễn tiến nặng của bệnh cũng như hạn chế các biến chứng của bệnh.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh giảm tiểu cầu miễn dịch (ITP)

Giảm tiểu cầu miễn cầu miễn dịch có nhiều nguyên nhân. Trong đó, nguyên nhân phổ biến nhất gây ra lượng tiểu cầu thấp là tình trạng giảm tiểu cầu miễn dịch. Mặc dù chưa tìm được chính xác nguyên nhân gây ra ITP, nhưng họ biết rằng bệnh xảy ra khi hệ thống miễn dịch không hoạt động bình thường.

ITP thứ cấp xảy ra có liên quan đến một số yếu tố như:

• Nhiễm virus: Gồm virus bệnh thủy đậu, viêm gan C, parvovirus,, Epstein-Barr và HIV;
• Lupus ban đỏ hệ thống;
• Bệnh bạch cầu lymphocytic mãn tính;
• Giảm tiểu cầu miễn dịch do thuốc;
• Nhiễm trùng huyết.

Một số thuốc mà người bệnh sử dụng có thể làm tăng nguy cơ mắc ITP, bao gồm:

• Một số loại thuốc điều trị các vấn đề tim mạch, co giật nhiễm trùng.
• Heparin, chất làm loãng máu dùng để ngăn ngừa cục máu đông.

Các phương pháp điều trị khác có liên quan đến ITP:

• Phẫu thuật bắc cầu ở tim;
• Điều trị bức xạ trên tủy xương.