Viêm da tiết bã là gì? Nguyên nhân gây bệnh và nguyên tắc phòng ngừa

Viêm da tiết bã (seborrheic dermatitis), còn được gọi là viêm da dầu, là một bệnh da mạn tính. Thương tổn cơ bản là các dát đỏ, bên trên có vảy mỡ, giới hạn rõ, khu trú ở vùng có nhiều tuyến bã như mặt, da đầu và phần thân trên.

Viêm da tiết bã thường xảy ra ở trẻ sơ sinh, thường là trong vòng 3 tháng đầu đời và ở người lớn từ 30 đến 70 tuổi. Tỷ lệ mắc và mức độ nghiêm trọng của bệnh dường như bị ảnh hưởng bởi các yếu tố di truyền, căng thẳng về cảm xúc hoặc thể chất, và khí hậu (thường nặng hơn khi thời tiết lạnh). Viêm da tiết bã có thể có trước hoặc cùng lúc với bệnh vẩy nến (seborrhiasis). Những bệnh nhân bị bệnh lý thần kinh (đặc biệt là bệnh Parkinson) hoặc HIV/AIDS mắc viêm da tiết bã sẽ trầm trọng hơn. Rất hiếm khi viêm da lan toản ra toàn thân.

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm da tiết bã

Các triệu chứng phát triển dần dần, và viêm da thường chỉ chỉ biểu hiện rõ ràng dưới dạng vảy khô hoặc vảy da đầu lan tỏa nhờn với ngứa ở các mức độ khác nhau. Khi bệnh nặng, các sẩn màu vàng - đỏ xuất hiện dọc theo đường chân tóc, trên sống mũi, trong nếp gấp mũi, trên lông mày, trong ống tai ngoài, phía sau tai, trong nách và trên xương ức. Có thể phát triển viêm bờ mi với vảy vàng khô và kích ứng kết mạc. Bệnh này không gây rụng tóc.

Trẻ sơ sinh có thể tiến triển viêm da tiết bã với tổn thương da đầu đóng vảy dày, có màu vàng; nứt nẻ và đóng vảy vàng sau tai; sẩn đỏ trên mặt và phát ban do hăm tã. Trẻ lớn hơn và người lớn có thể phát triển các mảng vảy dày trên da đầu với đường kính khoảng 1 - 2cm.

Tác động của viêm da tiết bã đối với sức khỏe

Viêm da tiết bã mặc dù không gây nguy hiểm tới tính mạng nhưng lại ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng cuộc sống của người bệnh. Người bệnh liên tục cảm thấy ngứa ngáy hoặc bỏng rát dẫn đến khó tập trung vào công việc hoặc sinh hoạt hằng ngày. Bệnh nhân thường tự ti, xấu hổ do các vùng da bong tróc sẽ tạo nên những mảng vảy trắng gây mất thẩm mĩ.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm da tiết bã

Bệnh thường tái phát thành từng đợt và tiến triển thành mạn tính, nặng hơn khi người bệnh căng thẳng hay bị stress. Viêm da tiết bã có thể tiến triển thành đỏ da toàn thân.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân gây bệnh chưa rõ ràng nhưng nấm Malassezia ovale (Malassezia furfur), một số vi khuẩn như P. acne đóng vai trò quan trọng trong cơ chế bệnh sinh của bệnh. Tăng tiết chất bã/dầu là điều kiện gây viêm da tiết bã. Người bệnh bị gàu da đầu sẽ có nồng độ kháng thể kháng lại Malassezia cao hơn so với nhóm đối chứng. Người bệnh bị viêm da tiết bã có đáp ứng miễn dịch với M. orbicular.