Viêm khớp ngón chân cái: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Viêm khớp ngón chân cái là gì?

Viêm khớp ngón chân cái (Hallux Rigidus) là một tình trạng y khoa xảy ra khi khớp metatarsophalangeal (MTP) của ngón chân cái trở nên viêm nhiễm. Khớp MTP này là điểm nối giữa ngón chân cái và cơ sở của bàn chân, đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sự linh hoạt và cân bằng khi di chuyển.

Viêm khớp ngón chân thường ảnh hưởng nhiều nhất đến ngón chân cái. Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến viêm khớp ngón chân cái, trong đó có thể kể đến như:

• Chấn thương hoặc tiền sử bị chấn thương, việc gãy hay bong gân ngón chân cái có thể gây viêm khớp ngón chân cái sau này.
• Thoái hóa khớp hay viêm khớp dạng thấp cũng có thể gây viêm khớp ngón chân cái.
• Bệnh gout: Triệu chứng phổ biến của gout là đau khớp, có thể ảnh hưởng đến mọi khớp. Tuy nhiên, ngón chân cái thường là vị trí bị ảnh hưởng ở nhiều người mắc viêm khớp gout.

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm khớp ngón chân cái

Đau

Đau có thể là triệu chứng đáng chú ý đầu tiên của viêm khớp. Bạn có thể cảm thấy đau ngón chân cái hoặc ở tất cả ngón chân.

Triệu chứng đau khớp ngón chân cái cũng khác nhau tùy vào mức độ thoái hóa hay viêm ở khớp. Cơn đau có thể giống như nhức hay đau nhói như bị đâm, có thể nhẹ hay nặng tùy mức độ tổn thương. Đau có thể tăng khi vận động, hay đau liên tục không giảm tùy thuộc vào nguyên nhân gây viêm khớp.

Đau là một trong những triệu chứng phổ biến của viêm khớp, và tình trạng đau có thể khiến bạn khó đi lại, giảm chất lượng cuộc sống hằng ngày.

Cứng khớp

Theo thời gian, tình trạng viêm khớp ngón chân cái sẽ làm bào mòn sụn giữa các khớp, ảnh hưởng đến mô xung quanh và màng hoạt dịch. Những thay đổi này có thể làm cho khớp ngón cái bị cứng và khó đi lại hay ảnh hưởng đến việc giữ thăng bằng.

Sưng

Trong trường hợp viêm khớp ngón chân cái, ngón chân cái có thể bị sưng. Đồng thời có thể kèm đỏ tại vị trí khớp và cảm giác ấm khi chạm vào.

Bạn có thể nhận thấy triệu chứng này khi ngồi một chỗ hoặc sau khi ngủ dậy. Trong trường hợp viêm khớp gout, những đợt gout cấp thường sẽ xảy ra đột ngột vào ban đêm với triệu chứng sưng, nóng, đỏ, đau khớp ngón chân cái.

Tình trạng sưng khớp có thể khiến bạn khó mang giày hoặc dép.

Tiếng lạo xạo

Trong tình trạng sụn bị thoái hóa, lớp sụn dần mòn đi, các xương có thể cọ vào nhau và tạo ra tiếng lạo xạo.

Biến dạng ngón chân cái

Khi tình trạng sụn mất dần, xương cọ xát vào nhau, cơ thể sẽ cố gắng cải thiện tình trạng này bằng cách tăng tái tạo xương. Mặc dù điều này có thể giúp ổn định khớp, tuy nhiên sẽ làm cho khớp ngón cái to lên, biến dạng so với ban đầu.

Nóng

Trong một số trường hợp, tình trạng viêm khớp ngón chân cái sẽ gây đau kèm sưng, nóng và đỏ tại vị trí khớp.

Triệu chứng nóng tại vị trí khớp thường sẽ không gây ảnh hưởng đến hoạt động hằng ngày của bạn.

Triệu chứng đau và cứng khớp thường tăng lên sau các hoạt động vận động nặng hoặc kéo dài, điều này phản ánh sự suy giảm chức năng của khớp metatarsophalangeal (MTP) joint, gây hạn chế vận động và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Biến chứng có thể gặp khi mắc viêm khớp ngón chân cái

Khi mắc viêm khớp ngón chân cái, tình trạng đau và tổn thương khớp có thể dẫn đến các biến chứng như:

• Cứng khớp;
• Hạn chế vận động;
• Khó giữ thăng bằng;
• Biến dạng khớp;
• Giảm chất lượng cuộc sống.

Đồng thời, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh như viêm khớp dạng thấp hay bệnh gout mà có thể có các biến chứng lên cơ quan khác.

Đối với bệnh gout, người bệnh có khả năng phát triển các biến chứng khác như:

• Tăng huyết áp;
• Bệnh thận mạn;
• Béo phì;
• Đái tháo đường;
• Sỏi thận;
• Nhồi máu cơ tim;
• Suy tim.

Đối với viêm khớp dạng thấp, các biến chứng sẽ kéo dài trên nhiều hệ thống cơ quan khác nhau. Do đó, điều bắt buộc là phải theo dõi về sự phát triển của các biến chứng này để nhanh chóng thay đổi kế hoạch điều trị nếu có. Các biến chứng có thể kể đến là:

• Biến dạng tiến triển và khuyết tật chức năng.
• Thiếu máu mạn tính và hội chứng Felty (là một hội chứng bao gồm viêm khớp dạng thấp, lách to và bạch cầu giảm).
• Viêm mạch dạng thấp: Là một tình trạng hiếm gặp nhưng sẽ gây các biến chứng nghiêm trọng.
• Viêm màng phổi, viêm tiểu phế quản và bệnh phổi mô kẽ cũng liên quan đến viêm khớp dạng thấp.
• Bệnh động mạch vành: Viêm khớp dạng thấp là một yếu tố nguy cơ độc lập của bệnh động mạch vành.
• Ung thư hạch: Người bệnh viêm khớp dạng thấp cũng có nguy cơ phát triển ung thư hạch cao hơn.
• Loãng xương, nhiễm trùng, thuyên tắc huyết khối tĩnh mạch cũng là một trong những biến chứng của viêm khớp dạng thấp.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nên đến gặp bác sĩ khi tình trạng viêm khớp ngón chân cái khiến bạn đau, hạn chế vận động hay ảnh hưởng đến các sinh hoạt hằng ngày. Bạn cũng nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị phù hợp khi đau khớp ngón chân cái kèm theo các triệu chứng toàn thân như sốt hay mệt mỏi.

Nguyên nhân dẫn đến viêm khớp ngón chân cái

Như đã đề cập ở trên, có nhiều nguyên nhân khác nhau gây viêm khớp ngón chân cái.

Thoái hóa khớp

Mặc dù thoái hóa khớp được xem là một bệnh lý không viêm, tuy nhiên trong một số trường hợp thoái hóa khớp có liên quan đến mức độ viêm. Tình trạng viêm này phát triển khi sụn khớp ngón chân bị mòn đi theo thời gian hoặc do chấn thương (chẳng hạn như bị vấp ngón chân). Thoái hóa khớp ngón chân cái còn được gọi là hiện tượng cứng ngón cái (hallux rigidus).

Viêm khớp dạng thấp

Đây là một bệnh lý tự miễn có thể gây ra hiện tượng viêm tại khớp. Do là một tình trạng viêm, nên khi mắc viêm khớp dạng thấp, khớp sẽ có các triệu chứng sưng, nóng đỏ, đau rõ rệt. Ngoài ra, viêm khớp dạng thấp không chỉ ảnh hưởng đến khớp mà còn lên toàn cơ thể, nên bạn có thể cảm thấy sốt, mệt mỏi hoặc các triệu chứng toàn thân khác.

Bệnh gout

Bệnh gout, hay còn gọi là viêm khớp gout, đây là một tình trạng bệnh lý do sự hình thành các tinh thể acid uric trong khớp (thường gặp nhất là khớp ngón chân cái). Bệnh gout liên quan đến di truyền, bệnh lý thận, tuy nhiên chế độ ăn uống, sử dụng rượu và béo phì cũng là những yếu tố góp phần thúc đẩy bệnh gout.

Các yếu tố như di truyền và lối sống, bao gồm chế độ ăn uống không lành mạnh và thiếu vận động, cũng góp phần làm tăng nguy cơ phát triển bệnh.