Viêm khớp cổ chân là gì? Những vấn đề cần biết về bệnh lý viêm khớp cổ chân

Viêm khớp cổ chân là gì?

Viêm khớp cổ chân là bệnh lý viêm xảy ra tại khớp cổ chân. Tình trạng viêm làm tổn thương các cấu trúc xung quanh khớp cổ chân như gân cơ, dây chằng, bao hoạt dịch, sụn đầu xương,... gây ra đau nhức tại khớp cổ chân.

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm khớp cổ chân

Các dấu hiệu cần nghĩ đến viêm khớp cổ chân là:

Đau nhói quanh cổ chân: Khi mắc bệnh, vùng cổ chân sẽ thường xuyên xuất hiện cảm giác đau nhói khó chịu. Khi cường độ đau tăng nặng, người mắc bệnh gặp khó khăn trong việc di chuyển, hoạt động. Triệu chứng trên xuất hiện thường trực không giảm khi nghỉ ngơi hay khi ngừng hoạt động.

Cứng khớp và đau khi ngủ dậy: Sau một đêm nghỉ ngơi, khớp chân không vận động, người bệnh thường sẽ cảm nhận được khớp bị cứng, khó cử động. Triệu chứng này sẽ giảm khi bệnh nhân tập cử động cổ chân từ từ.

Cổ chân bị sưng: Sưng tấy đỏ là triệu chứng khá phổ biến chỉ điểm một tình trạng viêm tại cổ chân. Tuy nhiên, không phải những ai bị viêm khớp cổ chân cũng bị sưng.

Xương kêu lục khục khi cử động: Trong quá trình đi lại, vận động khớp cổ chân, người bệnh có thể nghe thấy tiếng xương kêu lục khục, lắc rắc,... sự vận động không trơn tru.

Triệu chứng toàn thân: Ngoài những dấu hiệu nêu kể trên, người bệnh viêm khớp cổ chân có thể xuất hiện tình trạng sốt nhẹ, mệt mỏi,...

Tác động của viêm khớp cổ chân đối với sức khỏe

Viêm khớp cổ chân thường gây đau đớn, từ đó làm ảnh hưởng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người mắc. Bệnh hay tái đi tái lại nhiều lần, hay kéo dài dẫn đến một số biến chứng như biến dạng khớp, teo cơ, tổn thương ở dây chằng và bao hoạt dịch.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm khớp cổ chân

Có thể kể đến một vài biến chứng của bệnh viêm khớp cổ chân như sau:

Viêm màng bao hoạt dịch khớp cổ chân: Khi khớp cổ chân bị viêm, các mạch máu xung quanh tăng tính thấm thu hút các yếu tố viêm dẫn đến màng hoạt dịch bị viêm.

Biến dạng khớp và teo cơ: Do không vận động trong thời gian dài, máu đến nuôi cơ giảm đi, lâu dần cơ sẽ teo đi do không được nuôi dưỡng. Tổn thương xương và các cấu trúc lân cận làm biến dạng trục tự nhiên của khớp dẫn đến biến dạng khớp do dính khớp,... khiến di chuyển trở nên khó khăn hơn.

Tàn phế: Nếu bệnh tình trở nên nghiêm trọng và không thể khắc phục được nữa, người bệnh phải đối diện với nguy cơ khớp cổ chân mất khả năng vận động suốt đời.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên, bạn cần đến bác sĩ để được kiểm tra. Việc chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giúp giảm nguy cơ diễn tiến nặng của bệnh cũng như rút ngắn thời gian điều trị.

Nguyên nhân dẫn đến viêm khớp cổ chân

Chấn thương

Những chấn thương khi làm việc, chơi thể thao hoặc chạy bộ như: Bong gân, trật khớp, gãy xương… là nguyên nhân dẫn đến viêm khớp cổ chân. Khi tổn thương không được điều trị kịp thời gây viêm, sưng khớp mắt cá chân hoặc viêm khớp mắt cá chân. Từ đó ảnh hưởng đến vận động và đi lại.

Viêm khớp toàn thân khác

Các bệnh lý viêm ảnh hưởng các khớp toàn thân trong đó có khớp cổ chân như: Viêm khớp nhiễm khuẩn, viêm khớp dạng thấp, bệnh gout,… cũng có nguy cơ dẫn đến viêm khớp cổ chân. Ngoài ra, những người có dị dạng khớp cổ chân bẩm sinh cũng dễ dẫn đến viêm khớp cổ chân.

Thoái hóa khớp

Quá trình lão hóa xương khớp diễn ra khiến cho phần sụn khớp, đặc biệt là sụn khớp ở cổ chân dần bị thoái hóa. Lúc này các xương cọ xát vào nhau gây ra tình trạng đau nhức, vận động khó khăn.

Những ai có nguy cơ mắc phải viêm khớp cổ chân?

Viêm khớp cổ chân thường gặp ở người già. Tuy nhiên, những năm gần đây, bệnh lý này cũng xuất hiện ở những người trẻ thường xuyên tham gia các hoạt động thể thao cường độ mạnh, dễ chấn thương khớp cổ chân như đá bóng, gym, các môn võ tấn công,...

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải viêm khớp cổ chân

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm khớp cổ chân, bao gồm:

Tuổi tác: Những người có độ tuổi từ trung niên trở lên có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp cổ chân do hệ thống bôi trơn suy giảm, cấu trúc xương không còn vững chắc, khả năng phục hồi sau tổn thương cũng giảm dần. Những yếu tố trên xuất hiện do quá trình lão hóa tự nhiên của toàn bộ cơ thể.

Thừa cân: Trọng lượng toàn bộ cơ thể đều dồn lên hai chân, đặc biệt khi vận động như chạy nhảy, hoạt động thể thao. Khi thừa cân, áp lực lên chân càng tăng lên, áp lực tác động trong thời gian dài khiến chân phải chịu sức ép lớn, dần dần bị suy yếu, tổn thương và bị viêm khớp.

Chấn thương: Những chấn thương như bong gân, trật khớp, gãy xương… không được điều trị tối ưu cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp cổ chân. Điều này có thể giải thích vì sau khi bị tổn thương, các cấu trúc kể trên yếu hơn, không có khả năng giữ vững mức độ hoạt động bình thường, đồng thời dễ gây ra viêm nhiễm.

Bệnh lý cơ xương khớp: Nếu bệnh nhân có bệnh về rối loạn chuyển hóa hoặc các bệnh khác như gout, viêm đa khớp, thoái hóa cột sống, viêm gân,... thường có viêm khớp cổ chân kèm theo.

Các nguyên nhân khác: Yếu tố di truyền, dị dạng khớp bẩm sinh, căng thẳng kéo dài làm suy giảm chức năng hệ miễn dịch,... cũng là những nguyên nhân dẫn đến viêm khớp cổ chân. Tuy nhiên, các yếu tố này thường rất hiếm gặp.

Việc xác định chính xác nguyên nhân gây viêm khớp cổ chân giúp điều trị hiệu quả nguyên nhân bên cạnh việc điều trị giảm đau và phục hồi vận động khớp cổ chân.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán viêm khớp cổ chân

Các xét nghiệm gợi ý viêm toàn thân được chỉ định như công thức máu hay viêm tại chỗ như chọc dịch khớp. Để chẩn đoán tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ thăm khám và chỉ định thực hiện các kỹ thuật như X-quang, chụp MRI, siêu âm,… khớp cổ chân.

Phương pháp điều trị viêm khớp cổ chân hiệu quả

Có rất nhiều phương pháp điều trị viêm khớp cổ chân khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây nên bệnh. Nhìn chung, nguyên lý điều trị là khắc phục triệu chứng đau và phục hồi vận động cho bệnh nhân. Có rất nhiều phương pháp đơn giản, dễ tiếp cận, đem lại hiệu quả cao khi kết hợp trong điều trị. Cụ thể như sau:

Vật lý trị liệu

Đây là giải pháp giúp giảm tình trạng đau nhức ở vùng khớp cổ chân, phục hồi vận động khớp cổ chân. Vật lý trị liệu an toàn, không gây tác dụng phụ lại cho hiệu quả vượt trội nên được chỉ định trong hầu hết các trường hợp viêm khớp cổ chân.

Những bài tập phổ biến là các bài tập về vận động khớp cổ chân, bao gồm gập lòng, gập bàn chân, xoay khớp cổ chân, đứng,...

Sử dụng các phương pháp y học cổ truyền

Các phương pháp y học cổ truyền thường được sử dụng bao gồm: Châm cứu, xoa bóp - bấm huyệt giúp giảm đau, giãn cơ. Ngoài ra, còn có các bài thuốc y học cổ truyền giúp điều trị giảm đau như: Thân thống trục ứ, Đào hồng tứ vật, Hoàng liên giải độc,...

Người bệnh bị viêm khớp cổ chân nên đến các cơ sở y học cổ truyền uy tín để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và điều trị.

Sử dụng thuốc Tây

Các loại thuốc Tây có khả năng kháng viêm, làm giảm đau và được sử dụng nhằm giảm đau tại khớp cổ chân bị viêm. Cụ thể bao gồm:

Thuốc bôi ngoài da: Bạn có thể sử dụng các loại kem bôi có chứa một số thành phần như Capsaicin, tinh dầu bạc hà, long não hoặc CBD.

Thuốc giảm đau thông thường: Paracetamol là loại thuốc giảm đau được sử dụng phổ biến nhất. Paracetamol được bào chế thành nhiều dạng như viên nén, viên sủi giúp giảm đau nhanh chóng hơn, hoặc dạng bào chế kết hợp với Ibuprofen hoặc Tramadol giúp tăng hiệu quả giảm đau.

Thuốc chống viêm NSAIDs: NSAIDs là thuốc kháng viêm giảm đau không chứa Steroid, phổ biến là: Aspirin, Meloxicam, Etodolac,.... NSAIDs được sử dụng kết hợp với Paracetamol khi người bệnh quá đau hoặc không có hiệu quả giảm đau khi dùng Paracetamol và các chế phẩm của nó.

Thuốc giãn cơ: Giúp giãn các cơ co, có thể kể đến như Cyclobenzaprine, Baclofen,... Dùng các thuốc này giúp người bệnh vận động dễ dàng hơn.

Thuốc kèm theo: Bác sĩ có thể kê thêm các loại thuốc có tác dụng tăng cường sức đề kháng, giúp người bệnh khỏe hơn như Glucosamine, vitamin C, D, E,...

Thuốc Tây thường mang đến hiệu quả điều trị nhanh chóng nhưng dễ gây ra tác dụng phụ nếu lạm dụng, phổ biến nhất là các triệu chứng trên đường tiêu hóa. Vì vậy, người bệnh viêm khớp cổ chân tuyệt đối không được tự ý tăng hoặc giảm liều, đồng thời không tự ý dùng thuốc mà không có hướng dẫn của bác sĩ điều trị.

Phẫu thuật khớp cổ chân

Phương pháp phẫu thuật chỉ sử dụng khi tình trạng của bệnh nhân tiến triển xấu đi và không đáp ứng với các biện pháp điều trị nội khoa kể trên. Phẫu thuật sẽ được bác sĩ chỉ định, giúp hạn chế tối đa những biến chứng của bệnh viêm khớp cổ chân xuất hiện, bao gồm phẫu thuật hàn khớp hoặc thay khớp cổ chân nhân tạo.

Phẫu thuật nội soi: Là phương pháp được lựa chọn cho người bị viêm khớp do tổn thương sụn ở khớp cổ chân để loại bỏ tổn thương và người bệnh sinh hoạt bình thường sau một vài tuần.

Phẫu thuật thay hàn khớp: Là một phẫu thuật lấy bỏ phần xương, sụn bị tổn thương, sau đó cố định bằng đinh, đai nẹp. Phương pháp phẫu thuật thường có biến chứng như nhiễm trùng, tổn thương dây thần kinh,...

Nội soi là phương pháp phẫu thuật chính hiện nay bởi là thủ thuật không xâm lấn, an toàn, thời gian phục hồi ngắn.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của viêm khớp cổ chân

Chế độ sinh hoạt:

• Giảm cân để giảm áp lực lên mắt cá chân.
• Thay đổi các hoạt động để tránh những hoạt động gây tổn thương nhiều nhất.
• Mang nẹp, sử dụng gậy hoặc mang miếng lót giày khi bản thân có dị tật bẩm sinh ở chân.

Chế độ dinh dưỡng: Chế độ ăn đa dạng các loại thực phẩm giúp cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể, tăng sức đề kháng, giảm nguy cơ béo phì,... giúp nâng cao chất lượng cuộc sống.

Phương pháp phòng ngừa viêm khớp cổ chân hiệu quả

Để hạn chế viêm khớp cổ chân xảy ra, mọi người có thể thực hiện các cách sau đây:

• Trực tiếp đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị ngay khi có các triệu chứng báo hiệu bệnh viêm khớp cổ chân.
• Hạn chế vận động ở giai đoạn cấp của bệnh và tập vận động ngay khi có thể, nên tăng từ từ mức độ tập luyện cho đến khi có thể hoạt động lại bình thường.
• Duy trì cân nặng phù hợp, tránh để thừa cân nhằm giảm sức ép xuống cho khớp ở chân.
• Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, bên cạnh việc xây dựng chế độ ăn uống khoa học giúp nâng cao sức đề kháng, cải thiện sự dẻo dai của các khớp.
• Khám sức khỏe định kỳ thường xuyên để kiểm soát được bệnh, sớm phát hiện bệnh để điều trị kịp thời.

Xem thêm:

• Viêm khớp cổ chân có dịch do đâu?
• Sưng đau khớp cổ chân là bệnh gì?