Xơ gan mất bù và những thông tin bạn cần biết

Xơ gan mất bù là gì?

Xơ gan mất bù là tình trạng tiến triển của người bị xơ gan. Khác với xơ gan còn bù gan vẫn còn hoạt động bình thường thì xơ gan mất bù chức năng gan đã suy giảm, lúc này gan của bạn sẽ gặp khó khăn trong hoạt động và bạn sẽ bắt đầu xuất hiện nhiều triệu chứng của bệnh và có thể tiến triển đến suy gan giai đoạn cuối.

Theo Quỹ Viêm gan C của Vương quốc Anh, trung bình khoảng 18% trường hợp xơ gan còn bù sẽ tiến triển thành xơ gan mất bù trong vòng 5 năm. Năm 2017 đa có 10,6 triệu ca xơ gan mất bù trên toàn thế giới.

Những dấu hiệu và triệu chứng của xơ gan mất bù

Xơ gan thường không gây triệu chứng ở giai đoạn đầu nhưng khi bệnh tiến triển thành xơ gan mất bù, bạn thường sẽ biểu hiện cáu triệu chứng và dấu hiệu của các biến chứng:

• Cổ trướng (báng bụng): Là tình trạng bụng to lên do tụ dịch bên trong ổ bụng, gây khó chịu cho bạn.
• Vàng da và mắt;
• Mệt mỏi;
• Sụt cân;
• Dễ chảy máu và bầm tím;
• Xuất huyết tiêu hóa;
• Phù chân;
• Bệnh não gan: Liên quan đến sự suy giảm chức năng não do gan không loại bỏ được các chất độc trong máu, gồm lú lẫn, nói ngọng, thường xuyên buồn ngủ;
• Đau bụng;
• Lách to;
• Sốt;
• Buồn nôn và chán ăn;
• Tĩnh mạch mạng nhện ở ngực bụng;
• Lòng bàn tay son;
• Ngón tay dùi trống;
• Móng trắng;
• Nước tiểu có màu nâu hoặc cam;
• Tinh hoàn teo và vú to ở nam giới;
• Ngứa không rõ nguyên nhân.

Những người bị xơ gan mất bù có hệ miễn dịch bị suy giảm nên dễ bị nhiễm trùng hơn. Đây là một trong những tình trạng thúc đẩy tổn thương gan nặng hơn. Các bệnh nhiễm trùng phổ biến trên người bệnh xơ gan gồm viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát, nhiễm trùng đường niệu, viêm phổi, viêm mô tế bào.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh xơ gan mất bù

Những biến chứng của bệnh xơ gan là biểu thị cho việc xơ gan chuyển từ giai đoạn còn bù sang giai đoạn mất bù:

• Tăng áp lực tĩnh mạch cửa (cổ trướng, xuất huyết tiêu hóa, lách to...);
• Thiếu máu (thiếu máu tán huyết, thiếu máu do thiếu folate, thiếu máu do cường lách);
• Bệnh não gan (lú lẫn, rung giật cơ, hôi miệng trong suy gan);
• Hội chứng gan thận;
• Viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát;
• Phổi: Hội chứng gan phổi, tăng áp phổi, tràn dịch màng phổi, tăng thống khí,...;
• Ung thư biểu mô tế bào gan.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn chưa được chẩn đoán xơ gan trước đó và xuất hiện các triệu chứng của bệnh xơ gan khiến bạn cảm thấy chúng bất thường thì hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để được chẩn đoán và điều trị sớm nhất.

Nếu bạn đã được chẩn đoán xơ gan trước đây, hãy đến gặp bác sĩ nếu:

• Sốt kèm run;
• Hụt hơi;
• Nôn ra máu hoặc đi cầu phân đen như hắc ín;
• Thường xuyên buồn ngủ;
• Rối loạn tâm thần như lú lẫn, hay quên;
• Chướng bụng hay đau bụng.

Nguyên nhân dẫn đến xơ gan mất bù

Xơ gan mất bù là giai đoạn tiến triển của bệnh xơ gan, ở giai đoạn này gan không thể hoạt động bình thường. Bất cứ một nguyên nhân nào làm tổn thương gan cũng có thể gây xơ gan và dần dần tiến triển thành xơ gan mất bù. Những nguyên nhân phổ biến gây xơ gan mất bù hiện nay:

• Viêm gan siêu vi mạn tính: Viêm gan siêu vi B, viêm gan siêu vi C;
• Bệnh gan do rượu: Lạm dụng rượu thường gây xơ gan, chúng làm hỏng tế bào gan, giảm khả năng tái tạo từ đó gây ra xơ gan mất bù.
• Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu: Đây là tình trạng tích tụ mỡ trong gan, sau đó gây ra bệnh xơ gan mất bù.

Một số nguyên nhân khác ít gặp hơn:

• Bệnh gan di truyền: Hemochromatosis (tình trạng tích tụ sắt trong cơ thể), bệnh Wilson (tình trạng tích tụ đồng trong gan).
• Xơ nang.
• Teo đường mật, viêm đường mật nguyên phát (gây phá hủy các ống mật), viêm đường mật xơ cứng nguyên phát (gây cứng và sẹo ở đường mật).
• Bệnh rối loạn chuyển hóa đường di truyền: Galactosemia, Rối loạn dự trữ glycogen.
• Hội chứng Alagille: Bệnh di truyền gây hẹp và dị dạng đường mật trong gan.
• Bệnh gan tự miễn: Khi hệ miễn dịch của bạn tấn công gan.
• Nhiễm trùng gan.
• Sử dụng thuốc gây độc gan như methotrexate, amiodarone, methyldopa,…